BouwBelang 2 - 2017

23 NUMMER 2 - 2017 | BOUWBELANG DUURZAAM ERFGOED “Wij vinden de aangekondigde afschaffing van de fiscale aftrekbaarheid een slecht idee, want de aftrek kan een belangrijke sleutel zijn tot een daadwerkelijke en con- crete verbetering van de uitvoeringskwali- teit door kwaliteitseisen te koppelen aan het recht op aftrek. De opdrachtgever die een gecertificeerd bedrijf inschakelt dat voldoet aan de beoordelings- en uitvoeringsricht- lijnen, verdient dat recht – bij subsidie- verstrekking gebeurt immers iets derge- lijks. Je bereikt er juist die grote anonieme groep particuliere opdrachtgevers mee, die zo moeilijk te bereiken is. Cijfers tonen im- mers aan dat zij doorgaans de weg naar de fiscale aftrek goed weten te vinden. Jaar- lijks doen gemiddeld 12.000 eigenaren een beroep op fiscale aftrek voor een bedrag van 50 miljoen. Als je nagaat dat je maar aftrek krijgt voor 80 procent van de restauratie- kosten en dat de maximale aftrek 52 pro- cent bedraagt dan is de totale somwaarvoor er gerestaureerd wordt door deze eigenaren, ruim 130 miljoen.” “Doelgerichte voorlichting kan ook bijdra- gen aan de bewustwording van de histori- sche verantwoordelijkheid bij eigenaren van erfgoed. En dan gaat het met name om de minst georganiseerden onder hen: de eigenaren van woonhuizen. Er zijn onge- veer 35.000 woningen met een monumen- tenstatus en de vereniging voor deze cate- gorie eigenaren, Bewoond Bewaard, telt maar enkele honderden leden. Bij eigenaren van historische buitenplaatsen ligt dat ge- heel anders. De VPHB, Vereniging Particu- liere Historische Buitenplaatsen, kent een ledental van 250, terwijl ons land ongeveer 300 van dergelijke buitenplaatsen rijk is. Komt nog eens bij dat deze eigenaren door- gaans goed doordrongen zijn van hun taak om hun bezit op een kwalitatief hoog niveau te houden. Hetzelfde geldt over het alge- meen voor de achterban van de Stichting Agrarisch Erfgoed Nederland.” “De oorspronkelijke aanleiding voor de op- dracht de knelpunten in kaart te brengen was de zorg om het behoud van het vak- manschap. Daarmee begint natuurlijk elk gesprek over kwaliteit. Want als je geen mensen hebt die het ambacht verstaan, kun je geen fatsoenlijk stukje werk afleveren. Maar hoe krijg je de noodzaak van een ge- zonde continuïteit in vakmanschap op de agenda? En wat is ervoor nodig om de oplei- ding goed te laten aansluiten op de prak- tijk? Dat vraagt om een gedegen opleidings- structuur – op dat punt verricht het NCE goed werk – en dat vraagt ook om een finan- ciële impuls, want met een gemiddelde subsidiebijdrage kun je geen leerlingen- bouwplaats financieren. Op de keper beschouwd kost het allemaal niet zoveel als je je rekenschap geeft van wat je bereikt met goed(e) en vakkundig(e) restauratie en onderhoud van ons erfgoed. Er is immers een enorm economisch belang mee gemoeid. Een mooi voorbeeld is Den Bosch. Daar is decennialang weinig aan- dacht geweest voor het erfgoed. Er was wei- nig historisch besef. Sinds de eeuwwisse- ling is het roer drastisch omgegaan en daar plukt iedereen de vruchten van. Het toeris- me neemt toe, de middenstand floreert en mensen wonen er graag waardoor de prij- zen van onroerend goed zijn gestegen. En dan heb ik het nog niet eens over de imma- teriële kant van de zaak, namelijk: de ver- antwoordelijkheid om het erfgoed in goede staat over te dragen aan een volgende generatie.” Agnes van Alphen: “Het ministerie vn OC&W moet toestaan dat ervaren en capabele vakmensen lesgeven, ook al beschikken ze niet over de juiste onderwijsakte.” Agnes van Alphen Nationaal Centrum Erfgoedopleidingen “Restauratieopleidingen voor timmeren en metselen zijn lange tijd een onderge- schoven kindje geweest. Er waren welis- waar bijna 25 roc’s die deze erfgoed oplei- dingen aanboden, maar de één of twee leerlingen per roc werden ondergebracht bij de reguliere opleidingen BBL 3 en op dat niveau werd er dan nog een jaartje bij aangeknoopt. Eigenlijk een zeer onbevre- digende gang van zaken en bovendien was er geen enkel zicht op wat er dan aan spe- cifieke op het restauratievak gerichte kennis werd aangeboden. Per 1 augustus 2016 maakte het ministerie van OC&W een einde aan deze praktijk door te verbieden dat je twee keer een opleiding op hetzelfde niveau volgt. Ons centrum voor erfgoedopleidingen is voortgekomen uit een projectopdracht van OC&W om de opleidingsinfrastructuur voor kleine unieke opleidingen in de erfgoedsec- tor te verbeteren. Ook is ons gevraagd even- tuele hiaten in de doorstroming naar hbo en wo te dichten met bijvoorbeeld trajecten voor excellente leerlingen of een voorberei- dend jaar. Daar zijn we nu mee bezig. De herstructurering in het aanbod restaura- tietechniek van roc’s is afgerond en heeft in eerste instantie voor de restauratieberoepen timmerman, metselaar en voeger BBL-op- leidingen opgeleverd, die vanaf september dit jaar op twee of drie locaties in Nederland worden aangeboden. Met de naar verwach- ting circa 60 restauratievaklieden kunnen we efficiënte en zinvolle restauratieoplei- dingen aanbieden, die betaald worden door de bedrijven waar de leerlingen werken. Voor de overige disciplines – in totaal zijn er >