BouwBelang 3 - 2017

9 NUMMER 3 - 2017 | BOUWBELANG COLUMN FERRY VAN WILGENBURG geeft trainingen en advies voor duurzame ketensamenwerking in de bouwsector. Informatie over zijn activiteiten is te vinden op www.bouwketens.nl Afzet bouwkeramiek groeit ■ De Nederlandse fabrikanten van baksteen, kerami- sche dakpannen en gebakken tegels hebben in 2016 geprofiteerd van de aantrekkende woningbouw. De bin- nenlandse afzet van de Nederlandse metselbaksteen steeg met 11%. De afzet van de Nederlandse gebakken dakpan groeide met circa 9%. Dat blijkt uit het onlangs gepresenteerde Jaarverslag 2016 van branchevereni- ging Koninklijke Nederlandse Bouwkeramiek. In 2016 groeide de binnenlandse afzet van de Nederlandse metselbaksteen met 11%. Door een terug- lopende export (-14%) steeg de totale afzet metselbak- steen in 2016 met slechts 2%. De afzet van de gebakken straatklinker bleef min of meer gelijk (1%). Wel groeide de afzet straatbaksteen in machinaal verwerkbare pakket- ten (9%). Dat is een goed teken vanuit het perspectief van verbetering van de werkomstandigheden voor de straat- maker, aldus KNB. Bij de presentatie van het Jaarverslag toont KNB- voorzitter Dick Tommel zich bezorgd over de realiseer- baarheid van de grote aantallen nieuwe en te verduurza- men woningen zoals door de Bouwcoalitie gewenst. ‘’Na een forse kaalslag gedurende meerdere jaren in de hele bouwketen en een bouwproductie van hooguit 76.000 woningen in de hoogtijjaren van deze eeuw betwijfel ik zeer of er voldoende arbeids- maar ook productiecapa- citeit in de bouwtoeleverende industrie resteert om deze klus te klaren’’, aldus de KNB-voorzitter. ‘Nee’ zeggen = innovatie H et spel is weer op de wagen. De magere jaren lijken voorbij; de tijd om de verliezen van de afgelopen periode goed te maken is aangebroken. De markt trekt aan en er is een groeiende behoefte aan materialen en aan vakmensen. De vraag is groot, waardoor steeds meer partijen ‘nee’ kunnen, willen of moeten verkopen. Eén van de redenen die uitvoerenden kunnen hebben om werk af te slaan, is de ervaring opgedaan in de crisisperiode. Zo laat menig bouwbedrijf de corporatie die in de crisis heeft inge- kocht tegen de laagste prijs, nu links liggen. De portefeuille zit immers vol; laat de opdrachtgever nu maar op de blaren zitten. Datzelfde gebeurt bij gespecialiseerde aannemers: de regie- voerende bouwers die goed zijn geweest tijdens de crisis heb- ben nu - bewust of onbewust - een streepje voor. Levering van een aantal bouwmaterialen (zoals beton of PIR) is bij vlagen een groot probleem, omdat het met grote vertraging of zelfs helemaal niet geleverd wordt. Ik kan mij niet aan de indruk onttrekken dat de bouw (weer) vervalt in ‘korte termijn den- ken’, waarbij de ‘waan van de dag’ regeert. Dat ‘nee’ verkopen en het korte termijn denken botst met een aantrekkende vraag in onderhoud, renovatie en nieuwbouw bij opdrachtgevers. Die botsing leidt - vroeg of laat - tot schaarste. En schaarste is de ideale voedingsbodem, de perfecte prikkel voor innovatie. Er wordt vaak gesteld dat de bouw een niet erg innovatieve sector is. Blijkbaar is het vasthouden aan bekende (lees: traditionele) werkprocessen sterker geweest dan de drang tot structurele vernieuwing, ondanks verwoede pogin- gen door tal van partijen. Mogelijk komt die vernieuwing nu uit onverwachte hoek. De groeiende behoefte aan mensen en materialen dwarsboomt op enig moment de (nu nog) goed gevulde orderportefeuil- les. Er komt een moment dat de vragende partijen zich niet neerleggen bij ‘nee’. Dat leidt voor een groot aantal producten, processen en werkzaamheden tot verdergaande robotisering en industrialisatie. Bedrijfsvoeringsprocessen zullen nog meer geautomatiseerd gaan worden, niet alleen binnen bedrijven, zeer zeker ook tussen bedrijven. Natuurlijk zal technisch vakmanschap nodig blijven in repa- ratie en mutatie onderhoud. Ook bij het werken aan monumen- tale panden is vakmanschap een vereiste. Ik verwacht dat in alle overige werkzaamheden en alle onderliggende bedrijfs- voeringsprocessen, inclusief werkvoorbereiding, planning en logistiek in snel tempo zullen automatiseren en digitaliseren. Het vakmanschap in tal van processen wordt vervangen door prefab oplossingen. Dat is immers de enige manier waarop de sector aan de vraag zal kunnen blijven voldoen. Bent u daar klaar voor?