BouwBelang 6 - 2017

9 NUMMER 6 - 2017 | BOUWBELANG COLUMN DRS. LEONIE DERKSEN is kennismanager bij SRA, de grootste koepelorganisatie van accountantskantoren in Nederland. De organisatie verenigt 370 accountants- en advieskantoren. S RA benchmarkt de jaarrekeningen van de ‘alge- mene burgerlijke en utiliteitsbouw en project- ontwikkeling’. Dat levert voor u als ondernemer interessante kengetallen op. Ook onderzoeken we wat de financiële verwachtingen van bouwondernemers zijn, en hoe financieel gezond de branche is. De massa, actualiteit en validiteit van deze data zijn uniek. De database bevat immers ruim 160.000 jaarrekeningen en wekelijks komen er duizenden bij. Volgens onze cijfers is het tijd voor actie, want bouwbedrijven zijn financieel gezond. Toch blijven investeringen in vernieuwing achter. Uit de BiZ-benchmark blijkt dat de bouw in 2016 een storm- achtige groei kende: de omzet groeide ten opzichte van het jaar ervoor met 11 procent en de winst met maar liefst 81 procent. Geen enkele andere branche wist zo spectaculair uit de crisis te komen. Zelfs de financiële gezondheid, uit- gedrukt in kredietwaardigheid (pd-rating), is hoger dan het mkb-gemiddelde: 80 procent van alle bouwondernemingen kon aan al haar financiële verplichtingen voldoen versus 75 procent in 2015. Opvallend is dat micro-ondernemingen (1-10 fte) het gemiddeld nog iets beter doen: 81 procent van de kleine bouwondernemingen is kredietwaardig. Het aantal faillissementen neemt af: een trend die een paar jaar gele- den is ingezet. De orderportefeuilles in de bouw waren in 2016 goed gevuld, maar het personeelstekort was fors. Veel bouwondernemers kunnen de vraag nauwelijks aan en zijn te druk om verder dan een paar maanden vooruit te kijken. Terwijl de uitgifte van bouwvergunning inmiddels een dalende trend laat zien. De aangekondigde verhoging van het lage btw-tarief naar 9 procent maakt stukadoren, verven en verduurzamen van woningen ouder dan twee jaar duurder. Uit ons rapport ‘2018 in Zicht’ blijkt dat de verwachtingen van bouwondernemers voor 2018 als het gaat om omzet en winst beneden het mkb- gemiddelde zijn. Ook verwacht u als ondernemer dat uw investeringen minder dan gemiddeld zullen toenemen. Uit de Financieringsmonitor blijkt dat financieringsaanvragen van bouwbedrijven minder dan gemiddeld worden toegekend. Kortom: als accountants van bouwbedrijven adviseren we u om in de toekomst te investeren. Indien nodig met behulp van een goed onderbouwde financieringsaanvraag voor de bank. De cijfers uit het verleden zijn geruststellend, maar de bran- che heeft behoefte aan vernieuwing en het efficiënter inrich- ten van werkprocessen. Gezien de financieel gezonde positie van micro-ondernemingen is dat zeker niet het alleenrecht van grote ondernemingen. Samenwerken en netwerken in de keten zijn hierbij wellicht de belangrijkste kansen. Tijd voor investeren Klein Poelhuis waarschuwt Tweede Kamer ■ “Cruciaal in de sector zijn de enorme schommelingen in de bouwopgave. Hierdoor moet telkens enorm worden opgeschaald of weer volledig worden ingekrompen qua bouwcapaciteit.” AFNL-voor- zitter Klein Poelhuis pleitte er bij de leden van de Vaste Kamercommissie Binnen- landse Zaken voor dit soort schommelingen ook vanuit overheidswege te voorkomen. De bouwsector staat de komende jaren voor grote maatschappelijke uitdagin- gen. Het verduurzamen van de bestaande woningvoorraad, de vervangings- en uitbreidings- opgave hiervan en de transfor- matie van kantoren, winkels en maatschappelijk vastgoed. Nieuwe technologie met smart roads, smart cities en smart buildings stellen daarbij nieu- we eisen aan de sector, maar bieden ook nieuwe kansen, zo betoogde Klein Poelhuis. “Om de maatschappelijke uit- dagingen vorm te geven, die- nen overheid, grote opdracht- gevers, bouwbedrijven, wetenschap en kennisorgani- saties samen integraal aan de slag te gaan met verandering naar een innovatieve en klant- gerichte sector. Hierbij staan innovatie, instroom en het opleiden van mensen centraal.” OPLEIDEN Deze veranderingen zullen dan ook resulteren in een veran- derende vraag naar personeel in de bouwsector. Dat betekent volgens AFNL dat onder andere opleidingen sneller mee moe- ten met de ontwikkelingen in de sector. “Opleidingsinstituten hebben moeite om die ontwik- keling in de bouwsector te volgen veroorzaakt door een vorm van systeemtraagheid. Aannemersfederatie Nederland heeft dit probleem eerder erkent en zet daarom in op certificeerbaar kort cyclisch opleiden.” Andere speerpunten waar Klein Poelhuis aandacht voor vroeg waren het ‘bewa- ken van het vakmanschap’, het imago (“Van een negatief imago ‘Old Tech’ naar een ‘New Tech’-cultuur met een positief imago waar jongeren met passie voor hun vak en waardering werken.”) en meer ruimte voor integrale samen- werking in de breedte van de keten met wetenschap en kennisorganisaties. STEUN IN DE RUG Om op bovenstaande zaken in te kunnen spelen verwacht AFNL ook passende overheids- maatregelen als steuntje in de rug voor mkb-bedrijven, zo liet Klein Poelhuis weten. “Die steun is nodig om bijvoorbeeld collectief te kunnen innoveren met behulp van branchegewij- ze Innovatieprestatiecontracten of een stok achter de deur nodig om opdrachtgevers aan hun verplichtingen te laten voldoen, zoals met Wet Betalingsgedrag of dat een echt level playingfield wordt gecre- eerd via de Aanbestedingswet. Als daar niet wordt ingegrepen zijn er straks voor het mkb geen opdrachten meer. Last but not least, maar dat ligt op de tafel bij andere Kamerleden, moeten natuurlijk nog de arbeidsmarktbeperkende maat- regelen van tafel in de loon- doorbetaling bij ziekte en het ontslagrecht.” Klein Poelhuis: “En gaan wij ervan uit dat de MKB Toets op wet- en regelge- ving zowel in de toekomst als met terugwerkende kracht wet- geving die in de mkb-praktijk belemmerend werkt van tafel haalt.”