BouwBelang 1 - 2021

UITGELICHT ENERGIE warmte- en koude-opwekkers en PV- panelen geen invloed hebben op de energiebehoefte (wel op het primair fos- siel energiegebruik). Bij de energie­ behoefte zijn vooral isolatie, infiltratie, oriëntatie, gebouwvorm, glaspercentage, thermische massa en zonwering van belang. „ BENG 2. Primair fossiel energiegebruik: de hoeveelheid fossiele brandstof in kWh per m 2 gebruiksoppervlakte per jaar die nodig is voor verwarming, koeling, warm water en installaties. Primair fossiel energiegebruik is het totale primaire energieverbruik, direct of indirect, minus de hoeveelheid hernieuwbare energie op, aan of nabij het gebouw. „ BENG 3. Aandeel hernieuwbare energie: het percentage (in procenten) hernieuw- bare energie van het totale energiege- bruik. Diverse energiebronnen worden als hernieuwbaar aangemerkt, zoals zonne-energie, geothermische energie en bodemenergie. Voorkomen oververhitting Naast de drie BENG-indicatoren is er nog een extra eis, die moet voorkomen dat er overver- hitting in woningen ontstaat, tijdens hete zo- merdagen. Hogere binnentemperaturen lei- den namelijk tot gezondheidsrisico’s en overlast. Het indicatiegetal TOjuli geeft per oriëntatie van het gebouw inzicht in het risi- co op temperatuuroverschrijding. De grens- waarde voor de TOjuli-indicator is: 1,20. Deze waarde mag niet overschreden worden. Het is verder een dimensieloos getal dat automa- tisch volgt uit de energieprestatieberekening voor BENG. Er hoeft dus geen extra bereke- ning te worden uitgevoerd. Indien TOjuli de grenswaarde van 1,2 over- stijgt mag aan de hand van een dynamisch simulatieprogramma alsnog aangetoond worden dat het risico op oververhitting ac- ceptabel blijft. De grenswaarde voor de Ge- wogen Temperatuuroverschrijding (GTO) wordt gesteld op maximaal 450 uur. Bij die methode telt de mate van overschrijding mee: een uur met een binnentemperatuur van 30 °C telt dan zwaarder mee dan een uur met 28 °C. Belangrijk te weten: als een woning voor- zien is van een actieve koeling, dan wordt aangenomen dat er nauwelijks risico hoeft te zijn op temperatuuroverschrijding; er geldt dan geen eis aan TOjuli! Bij actieve koeling moeten we denken aan bijvoorbeeld een warmtepomp met koelfunctie, maar ook het circuleren van water uit een bodembron ten behoeve van regeneratie. WAARMEE KAN IK REKENEN? Om te kunnen berekenen of je aan de nieuwe BENG-eisen voldoet is er een nieuwe bepa- lingsmethode ontwikkeld. Deze is vastgelegd in een vrij beschikbare Nederlands Techni- sche Afspraak: NTA 8800:2020+A1:2020 ‘Energieprestatie van gebouwen – Bepa- lingsmethode’. Met NTA 8800 kan niet al- leen de energieprestatie van nieuwbouw worden berekend, maar ook de energiepres- tatie van bestaande gebouwen. Het gaat daarbij zowel om woning- als utiliteitsbouw. De berekeningen van de energieprestatie van gebouwen worden uitgevoerd met spe- ciale geattesteerde rekenprogramma’s. Gevolgen gebouwontwerp? De rekenmethodiek voor de bepaling van de energiebehoefte in kWh per vierkante meter per jaar (BENG 1) moet rekening houden met diverse factoren. Zo zal een vrijstaande woning meer warmte verliezen dan een appartement in een woongebouw. Maar door de steeds warmere zomers, gaat ook koeling een steeds grotere rol spelen bij het bepa- len van de energiebehoefte. In NTA 8800 wordt daar zoveel mogelijk rekening mee gehouden. Vooral architecten, adviseurs en vastgoed- beheerders zullen veel merken van de nieu- we rekenmethodiek en eisen. De invloed van het gebouwontwerp op de energieprestatie is namelijk veel groter als gevolg van de overstap van EPC/EI naar kWh per m 2 . Zo spelen gebouwvorm, verhouding open/dicht en daglichttoetreding een veel grotere rol. Projectontwikkelaars, installateurs en aan- nemers zullen daarnaast moeten zorgen voor een goede samenhang tussen instal- laties en gebouw. Vooral bij aardgasloos bouwen worden nieuwe technieken belang- rijk, zoals lage temperatuur verwarming en warmtepompen. Het zal even wennen zijn, maar uiteindelijk moet er meer zekerheid zijn dat de beloofde energieprestatie ook daadwerkelijk in de praktijk wordt gehaald. En dat sluit dan weer mooi aan bij de inwerkingtreding van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen die op 1 januari 2022 van kracht wordt. 31 NUMMER 1 - 2021 | BOUWBELANG Gebouwvorm, verhouding open/dicht en daglichttoetreding spelen een grote rol bij het voldoen aan de BENG-eisen. Foto: Passiefhuis in Tilburg en onder meer voldoende overstekken om zonlicht te weren in de zomer. Projectontwikkelaars, installateurs en aannemers moeten zorgen voor een goede samenhang tussen installaties en gebouw. Zo zijn bij dit project innovatieve dakkappen toegepast waaronder Daikin lucht- waterwarmtepompen schuilgaan.