handvatten voor veilig en gezond werken. In de toolbox ‘Werken op hoogte’ zijn dat René du Pon, hogere veiligheidsdeskundige bij Volandis en VSB-branchemanager Gerard Westenbroek, branchemanager van de Vereniging van Steiger-, Hoogwerk- en Betonbekistingbedrijven (VSB). Als een bedrijf lid is van de VSB kunnen derden ervan uitgaan dat het bedrijf in staat is om veilig te werken (VSB-Waarborgregeling). Beiden gingen na hun presentaties onder leiding van Van Swol met Crombeen en Jane Tijssen van de Nederlandse Arbeidsinspectie in gesprek over de vraag wat er nodig is voor een veilige werkplek. De werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers, zegt de Arbowet. De werkgever moet de risico's inventariseren en evalueren en handelen naar bevind van zaken. De richtlijnen daarvoor zijn grofweg vastgelegd in de VCA (Veiligheid, Gezondheid en Milieu Checklist Aannemers) van de Stichting Samenwerken Voor Veiligheid (SSVV) en de Veiligheidsladder van de Governance Code Veiligheid in de Bouw (GCVB). “Zwart-wit kun je zeggen dat het bij de VCA gaat om het zetten van vinkjes en bij de Veiligheidsladder om het praten met mensen over hoe het veiligheidsbewustzijn vergroot kan worden”, zegt Westenbroek. “Allebei prima te gebruiken, allebei belangrijk, maar er is overlap en de VSB ziet de noodzaak niet van twee separate veiligheidssystemen. Dit zouje in één systeem, met één enkel certificaat van één certificerende instantie, moeten kunnen vatten. Ik pleit dan ook voor meer samenwerking tussen SSVV en GCVB.” Ook de Aannemersfederatie is voorstander van één systeem.Ziet de werkgever ergens een potentieel gevaarlijke situatie, dan schrijft de Arbowet voor dat hij een zogenoemde arbeidshygiënische strategie bepaalt. Daarvoor dient men te beginnen bij de bron: kun je het gevaar wegnemen? Bij het leggen van zonnepanelen op een plat dak bijvoorbeeld, kan dat niet; de werknemers zullen naar boven moeten. Daarna moet er gezocht worden naar een collectieve oplossing, die het voor iedereen veilig maakt; een reling in dit geval. Kan dat ook niet, dan rest de individuele oplossing: een veiligheidslijn. En de Arbo-catalogus ‘platte daken’ gaat nog wel wat verder. Want er is ook nog de weg naar werkplek toe – die vaak wordt vergeten. “Gaan werknemers langere tijd buitenom naar boven, dan moet er 'eigenlijk' een kooiladder staan”, zegt Du Pon. In zijn betoog over werken op hoogte valt het woord ‘eigenlijk’ opvallend vaak. Bij het werken op een plat dak moeten ‘eigenlijk’ signaleringsstrepen aangeven hoe ver je van de rand bent verwijderd, zijn die er niet dan moet er ‘eigenlijk’ een reling staan. Gezien de stand der techniek is een drone nu ‘eigenlijk’ verplicht om stormschade op te nemen. Want wat zegt de arbeidshygiënische strategie: geen mensen op een ladder of een hoogwerker zetten, als je het gevaar kunt wegnemen. Ook iedereen die in zijn buurt weleens professionals in de weer heeft gezien op platte daken, al dan niet met zonnepanelen, weet dat met bovenstaande veiligheidsmaatregelen voortdurend de hand wordt gelicht. Dat is ook de reden dat de Arbeidsinspectie vorig jaar extra aandacht heeft besteed aan de installatie van zonnepanelen. Het probleem: er is geen controle, want daarvoor ontbreekt de capaciteit. Dus is het aan de werkgevers en werknemers om de veiligheid te verbeteren. En daar is die cultuurverandering voor nodig. KENNIS EN VAARDIGHEDEN Naast het uitstippelen van een arbeidshygiënische strategie bij gevaarlijke situaties, moet de werkgever er ook voor zorgen dat werknemers de kennis en de vaardigheden hebben om veilig en gezond te kunnen werken. Maar wat is die kennis en wat zijn die vaardigheden? Hoe weet je bijvoorbeeld of iemand weet hoe je een stalen steiger in elkaar zet? Daarover staat niets in de Arbowet.Als er gewerkt wordt met steigers, kunnen aannemers niet heen om de Richtlijn Steigers van de VSB, die ook is opgenomen in de Arbocatalogus Bouw & Infra. De richtlijn kwam er na het steigerongeluk in de Voorbeeld van een collectieve oplossing: een reling. ‘Vallen van hoogte’ staat steevast in de top vijf van risico’s bij werken in de bouw. 12 BOUWBELANG | NUMMER 2 - 2024
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=