PROJECT De Krom boomgranulaat dat ervoor zorgt dat de wortels hun zuurstof halen uit de grond en er geen wortelopdruk ontstaat. ELEKTRISCHE BESTRATINGSROBOT Bij het vernieuwen van de rijbaanbestrating werd in Rucphen deels gebruik gemaakt van de elektrische bestratingsrobot die De Krom ontwikkelde met GWW-aannemer DeJongCeba. Johan de Krom: “Robots ontwikkelen is niet onze corebusiness. Maar we komen in onze sector handjes tekort. Met de straatrobot kunnen we het ruggenbreekwerk volledig automatiseren en neemt de dagelijkse productie per persoon exponentieel toe. Met één operator op de machine verwerken we in zeven dagen tijd dezelfde aantallen stenen als met vier weken machinaal bestraten. En we scheppen er voor de ‘generatie playstation’ een hippe baan in de bouw mee.” Met de bestratingsrobot kan De Krom elektrisch en volautomatisch stenen leggen. Rupsbanden maken de machine mobiel, stempels verzorgen de stabiliteit tijdens het leggen. Dankzij een visionscanner ziet de robot waar de stenen gelegd moeten worden, vertelt De Krom: “Vergelijk het met een robotmaaier voor het gazon in je tuin. De scanner leest continue de straat uit, van straatband tot straatband, inclusief hoogteverschillen en oneffenheden.” De Krom onderstreept: “Het ambachtswerk blijft, ook bij de inzet van deze machine. Zoals de timmerman in de bouw altijd nodig zal zijn, is de stratenmaker onmisbaar voor onderdelen van het vak die je met de straatrobot niet kunt uitvoeren en ook met halfautomatisch bestraten niet voor elkaar krijgt. Dat zijn de klussen waar het aankomt op het stelwerk van banden en goten of het ambachtelijk aanbrengen van gebakken stenen of natuursteen.” LANDELIJKE LEGSERVICE De Krom zet de bestratingsrobot sinds 2023 af en aan op eigen projecten in. Johan de Krom: “We toetsen de machine in de praktijk, zoveel mogelijk en bij al onze projecten – ook in Rucphen.” Momenteel werkt het mkb-bedrijf uit Etten-Leur aan laatste upgrades en aanpassingen: “Dan moet je onder meer denken aan het implementeren van nieuwe slimme software waarmee we de robot nog beter leren situaties te herkennen. Of aan het monteren van een betere scanner; de vorige scanner bleek bij het lezen van de straat hinder te hebben van het zonlicht. Het prototype uit 2023 is ook slanker en lichter gemaakt. We hadden die eerste versie welbewust overgedimensioneerd. De eindversie is slanker en lichter. En slijtage-onderdelen worden modulair gemaakt. We willen niet dat ze vastgelast of gebout zijn, maar met een penverbinding snel verwisseld kunnen worden. Dat heeft alles te maken met de introductie in 2025 van Streetrobotics als straatwerk-as-a-service, een landelijke legservice met de bestratingsrobot als dienstverlening. We voeren nu gesprekken met aannemers en positioneren de dienst strategisch in Nederland.” CO2-neutraal in 2030 De Krom Groep zet sinds 2017 stap voor stap de bedrijfsvoering om naar volledig CO2-neutraal. Over zes jaar moet dat een feit zijn, meldt Johan de Krom: “Met SEB en ZES gaan we in de sector allemaal langzaamaan naar een manier van werken die emmissievrij en schoon is. Wij zijn met die omschakeling uit eigen beweging al enige jaren bezig. Dat ligt overigens niet in onze hand alleen. Opdrachtgevers die lokaal en regionaal aanbesteden dragen ook bij aan CO2-neutraal werken. Daar krijg je als opdrachtgever uitvoerende partijen voor terug die gebiedskennis hebben, die weten wat er speelt en bijvoorbeeld goed begrijpen hoe belangrijk het is dat de lokale supermarkt in een kleine gemeente bereikbaar blijft voor bewoners en mensen uit het buitengebied.” De Krom Groep heeft negentien elektrische voertuigen – bussen, auto’s voor de uitvoerders en mini-shovels – en werkt met elektrisch handgereedschap. De bestratingsrobot: ook elektrisch. De Krom: “We realiseren op twee van onze drie bedrijfslocaties een hub voor het laden van onze elektrisch aangedreven auto’s, materiaal en materieel, en we werken met batterij-aanhangers die we naar onze werklocaties kunnen transporteren. Die mobiele laadpunten hebben we laten maken door een gespecialiseerd bedrijf.” Op de drie bedrijfslocaties van De Krom Groep (Etten-Leur, Eindhoven en Giessen) liggen 310 PV-panelen op de daken. En: De Krom Groep kocht kortgeleden in het buitengebied van Etten-Leur een bos aan van elfduizend vierkante meter. Johan de Krom: “Dat zetten we in voor onze CO2-compensatie.” Bestratingsrobot in actie met rechts Johan en Martijn de Krom. Fotografie: De Krom Groep 17 NUMMER 3 - 2024 | BOUWBELANG
RkJQdWJsaXNoZXIy NTI5MDA=